Het 'systeem Luykx'
en de ontsluiting via Documentatie.org
Het 'systeem Luykx' is een kaartenbak met bouwhistorische gegevens van met name interieurs en
een beperkt aantal foto's. De informatie is verzameld bij een jarenlang durende reeks van huisbezoeken, door
P.J.E. Luykx.
De oudste kaart in de bak is ingevuld in 1962.
Het initiatief van dit project lag bij prof. C.L. Temminck Groll (hoofd Bureau Monumentenzorg
gemeente Utrecht), in overleg met prof. M.D. Ozinga (Kunsthistorisch Instituut
Rijksuniversiteit Utrecht).
De tweezijdig voorgedrukte kaarten, 564 in totaal, zijn met de typemachine ingevuld, zoveel mogelijk volgens een vast
stramien. Er wordt veel gewerkt met verkorte aanduidingen. Eeuwen worden in Romeinse cijfers gegeven
(aangevuld met 'A' en 'B' voor eerste en tweede helft van de eeuw; 'a', 'b', 'c', en 'd' staan voor de
kwarten van de eeuw). Voor de opbouw van een pand (kelder, bouwlagen, zolder) is de
codering van Temminck Groll
uit 'Middeleeuwse stenen huizen te Utrecht' gebruikt, evenals voor de situering.
In de papieren versie van het UDS waren alle kaarten sterk verkleind opgenomen. Voor de website
Documentatie.org bleek de leesbaarheid via scannen onvoldoende. Vandaar dat gekozen is voor het
overtypen van de teksten en die in een database in te voeren. Daardoor kunnen ook de vele lege
paragrafen overgeslagen worden. Doordat het oorspronkelijke typewerk niet altijd even duidelijk is,
kunnen in de overzetting fouten geslopen zijn. Omgekeerd zijn ook kennelijke onjuistheden
gecorrigeerd; tenzij het een evidente typefout betreft, is dat dan aangegeven in bruine tekst.
Om de gebruiker tegemoet te komen is in bruin achter verkorte aanduidingen de verklaring ervan toegevoegd.
In de database komen ook gegevens voor over de eigenaren en bewoners, deze zijn hier vanwege
de privacy achterwege gelaten.
Het uittypen van alle kaarten zal nog geruime tijd in beslag nemen, maar meer dan 150 kaarten
staan nu op de site.
De vrijwel in de vergetelheid geraakte kaartenbak was in de 80er jaren van de 20e eeuw een belangrijke bron voor het naslagwerk Utrecht, de huizen binnen de Singels.
Toen Luykx in februari 2015 hoorde dat zijn werk van een halve eeuw geleden nu voor iedereen bereikbaar gemaakt wordt, was hij aangenaam verrast.